پنجره ای به سوی سالم زیستن

شواهد قابل ملاحظه ای تأییدکننده این مطلب اند که داشتن اعتقادات مذهبی نقش مهمی در کاهش سوء مصرف مواد دارد. افرادی که اصول مذهبی را پذیرفته اند و نسبت به آن احساس پیوستگی می کنند، کمتر از افرادی که مذهبی نیستند، موادمخدر مصرف می کنند. صرف نظر از اینکه فرد به چه مذهبی گرایش دارد، می توان گفت فردی که به طور منظم اعمال مذهبی را انجام می دهد. احتمال کمتری دارد که مواد مخدر مصرف کند تا فردی که به انجام این اعمال تمایلی ندارد.
نتایج تحقیقات نشان می دهند، افرادی که پیرو مذهبی هستند که به پرهیز از مصرف مواد مخدر تویه می کند، بسیار کمتر از پیروان مذاهبی که مصرف الکل و سیگار را منع نمی کنند، به مصرف مواد مزبور روی می آورند. اصوال مذهب در سه سطح می تواند مصرف مواد مخدر را تحت تاثیر قرار دهد:
اولین تاثیر مذهب شامل فعالیت های پیشگیرانه ای است که برای تحریم شروع سوء مصرف مواد به کار گرفته می شود و می تواند دربر گیرنده آموزش مستقیم مردم درباره منع مصرف مواد مخدر و همچنین، هدفمند کردن زندگی باشد که در این صورت مصرف مواد مخدر عملی پسندیده نیست. 
 

جوانی که کار و شایستگی است/که خود پسندی وپندار نیست

چو بفروختی ،از که خواهی خرید/متاع جوانی به بازار نیست

غنیمت شمر،جز حقیقت مجوی/که باری است فرصت،دگر بارنیست

مپیچ از ره راست بر راه کج/چو در هست ،حاجت به دیوار نیست

ز آزادگان بردباری و سعی/بیاموز، آموختن عار نیست

به چشم بصیرت به خود درنگر/تو را درآیینه، زنگار نیست

همی دانه خوشه خروار شد/ز آغاز هر خوشه خروار نیست

همه کار ایام درس است و پند/دریغا که شاگرد هشیار نیست

پروین اعتصامی

انیمیشن مهارت های زندگی با موضوع

" نه گفتن"

دوره نوجوانی از مهمترین و حساس ترین دوره های زندگی انسان به شمار می رود . در این دوره ، تغییراتی در جسم و روان نوجوان رخ می دهد که هرکدام به نوعی بر او اثر مي گذارد . گاهی این تغییرات ، شخصیت و منش او را به کلی دگرگون می سازد . از این رو شناخت جنبه های مهم روانی ، عقلانی ، جسمانی و اخلاقی نوجوان ، این توانایی را به او و اطرافیانش می دهد تا شیوه صحیح برخورد با تغییرات جسمی و روحی دوره نوجواني را بدانند . این آگاهی ، از بروز ناسازگاریهای خاص این دوران جلوگیری می كند . دوران نوجوانی ، همزمان با دوران بلوغ است . دوران بلوغ یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی هر فرد است . دوره نوجوانی و بلوغ ، به سنین بین 12 تا 18 سالگی اطلاق می شود . گاهی گذشتن از مرز کودکی و رسیدن به قلمرو بلوغ ، با نابسامانیهای زيادي روبروست . در این دوره ، نوجوان نه دیگر کودک به حساب می آید و نه هنوز به درستی بالغ شده است . وی در مرز بین این دو مرحله یعنی کودکی و بزرگسالی قرار دارد و با انتظارات خاص هر دو دوره روبرو است . اگر کاری کودکانه کند ، او را ملامت می کنند که بزرگ شده و این کار در شأن او نیست ، از سوی دیگر نيز در زمره بزرگسالان محسوب نمی شود . دوره نوجوانی از دیرباز مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران تعلیم و تربیت قرار داشته است . افلاطون این دوره را زمانی معرفی کرده که احساسات و عواطف بر افکار فرد چیره می شود . استانلی هال ( STANLY HALL ) متخصص در روان شناسی بلوغ ، دوره نوجوانی را دوره طوفان و یک جهش ناگهانی می داند . کورت لوین ، Kurt Lewin جامعه شناس و روان شناس آلمانی اعتقاد دارد که : " کودک و بزرگسال هرکدام یک نوبت بار کودکی و بزرگسالی را بر دوش می کشند ، ولی نوجوان مجبور است یک جا بار هر دو را بر دوش بکشد ، زیرا متعلق به هر دو دوره است . " روان شناسان می گویند ، نوجوان کسی است که می خواهد نسبت به آنچه تاکنون بوده تغییر شیوه دهد و برخلاف سابق ، آنچه را بزرگسالان می گوید ، نپذیرد . گاهی طرز راه رفتن خود را عوض می کند ، لهجه خود را تغییر می دهد ، نسبت به مسایل پیرامون خود با حساسیت بيشتر می نگرد و اندک اندک به دنیای درون خویش وارد مي شود . نوجوان کم کم به قدرت تفکر و استدلال خویش پی می برد . مجموعه این حالات ، کوششی است که در پایان راه کودکی نمايان می شود . اين حالات ، عموما" با واكنشهاي روحي و روانی همراه است . والدین متوجه می شوند که کودک مطیع دیروز ، به کلی تغییر کرده و رفتارش متفاوت شده است . گاهی نوجوان در این دوره سنی ، ترش رو و یا گوشه گیر می شود و گاهی نيز تلاش می کند که توجه دیگران را حتی از طریق عصبانی کردنشان ، به خود جلب کند . یکی از سؤالات در دوره نوجوانی این است که من کیستم ؟ این سؤال ، قرنهاست ذهن بشر را به خود مشغول كرده و موضوع اشعار ، داستانها و زندگی نامه های بی شماری بوده است . این سؤال در دوره نوجوانی ، می تواند به درک هویت نوجوان کمک کند . #هویت یابی اریکسون روانشناس آلماني می گوید : " هویت انسان در نوجوانی شکل می گیرد . در این دوره ، نوجوان سؤالاتی از خود می پرسد مثل اینکه من کیستم ؟ به کجا می روم و چه هدفی دارم ؟ نحوه جوابگویی به این سؤالات ، در رشد هویت نوجوان تاثیر می گذارد . اگر او بتواند به این سؤالات پاسخ مناسب بدهد ، احساس آرامش می کند ، وگرنه دچار اضطراب می شود . در دوره نوجوانی ، هویت یابی مسئله ای حاد می شود . بطوریکه نوجوان روز به روز برای دستیابی به هویت مشخص ، تغییر جهت می دهد . در دوران نوجوانی ، انسان با مجموعه ای از تغییرات شناختی - روانی و احساسی روبروست . نوجوان به این موضوع اهمیت می دهد که در نزد دیگران چگونه جلوه می کند . نوجوان درتلاش است تا بین تصوری که از خود دارد و تصوری که دیگران از او دارند ، هماهنگی ایجاد کند . گاهی اوقات طرد شدن از سوی اجتماع و یا اطرافیان ، ممکن است باعث شود که نوجوان از هیچ راهی نتواند احساس هویت کند . البته دستیابی به احساس هویت فردی تا حدی به مهارتهای شناختی نيز بستگی دارد . در مجموع باید گفت که برخی از نوجوانان در شناخت و درك خود ، موفق می شوند و برخی دیگر شکست می خورند . در هویت یابی ، مسایلی از قبیل روابط میان والدین و فرزندان ، مسایل فرهنگی و یا تغییرات اجتماعی دخالت دارد . در جوامع ساده و ابتدایی که تغییرات اجتماعی به کندی رخ می دهد ، شکل گیری هویت نسبتا" ساده است ، اما در جوامع پیچیده که تغییرات اجتماعی پی درپی است ، هویت یابی ممکن است فرايندي مشکل و طولانی داشته باشد . زیرا در این جوامع ، نوجوان با الگوهای فکری و رفتاری متعددی روبرو می شود . بنابراين در انتخاب ، با مشكل مواجه مي شود.

نوجوانی زیباست
مثل یک شاخه ی گل
مثل پرواز پرنده
نوجوانی فصل زیبای به خود آمدن است
فصل دیدن، شنیدن، گفتن، یاد گرفتن
نوجوان کاش بدانی که چقدر کوتاه است این نسیم سحری
نوجوان خوب بدان ارزش تو مثل زر است، مثل الماسِ درخشان, در دل آن کوه بلند …

 مهدی بازیار